RapportBroedvogelinventarisatie Schiermonnikoog 2019

Sinds 1998 inventariseert Sovon in opdracht van Natuurmonumenten vier vaste steekproefgebieden op de Oosterkwelder van Schiermonnikoog op alle broedvogels. Deze broedvogelmonitoring maakt onderdeel uit van het trilaterale monitoringprogramma in de internationale Waddenzee, waarmee de aantalsontwikkeling van karakteristieke en algemene broedvogelsoorten van duinen en kwelders wordt gevolgd.

De steekproefgebieden (675 ha) liggen ten oosten van de Stuifdijk en ten noorden van het pad dat over de Oosterkwelder loopt, en strekken zich tot waar de begroeide kwelder overgaat in de zandvlakte van de Balg. Buiten de steekproefgebieden worden in samenwerking met medewerkers van Natuurmonumenten en Rijksuniversiteit Groningen alle kolonievogels op het eiland in kaart gebracht.
In het voorjaar van 2019 werden verspreid over de vier steekproefgebieden 46 soorten broedvogels vastgesteld, waarvan er 10 op de Rode Lijst staan (Wulp, Tureluur, Visdief, Koekoek, Velduil, Veldleeuwerik, Spotvogel, Nachtegaal, Graspieper en Kneu).
Evenals in de voorgaande jaren valt de toename van riet- en struweelvogels op. Veel daarvan laten in 2019 een ‘sprongetje’ in de trend zien, alsook een verdere uitbreiding oostwaarts, samenhangend met voortschrijdende verruiging van de hoge kwelder met duindoornstruweel en rietvegetaties. Eider en Zilvermeeuw waren in iets grotere aantallen present dan in voorgaande jaren. Voor Bruine Kiekendief en Velduil was 2019 een mager jaar op Schiermonnikoog, vermoedelijk samenhangend met een mager voedselaanbod (muizen), in tegenstelling tot de situatie ‘aan de wal’ (uitbraak veldmuizen). Hoewel het aantal Wulpen in de proefvlakken iets lager lag, blijft Schier het Waddeneiland met de grootste aantallen broedende Wulpen. Hoe succesvol de paren zijn, blijft onduidelijk. Hier zou meer focus op mogen liggen, vanwege het belang van Schiermonnikoog voor deze soort die overal afneemt.