RapportBroedvogelinventarisatie Zwartemeer 2019

In 2019 is op verzoek van Vereniging Natuurmonumenten het Kadoelermeer, de Groote Buitenlanden het Ganzendiep en een deel van het Zwarte Meer in Flevoland en Overijssel gekarteerd op broedvogels. Deze inventarisatie is verplicht in het kader van de Subsidieregeling Natuur en Landschap. Daarnaast zullen de resultaten van de broedvogelkartering gebruikt worden voor de beheerevaluaties van Natuurmonumenten. In totaal is zo’n 238 ha gekarteerd.

 

In het hele gebied zijn vijf integrale bezoeken gebracht die meest voor zonsopgang aanvingen. Extra aanvullende bezoeken werden voornamelijk gebracht voor onderzoek naar het broedsucces van de Grote Karekiet. De gegevens kunnen goed vergeleken worden met eerdere en vaak jaarlijkse integrale karteringen van deelgebieden uit het Meetnet Zoete Rijkswateren.

In het deel van het Zwarte Meer, Kadoelermeer, Groote Buitenlanden en Ganzendiep werden 93 soorten broedvogels vastgesteld en gekarteerd. Hiervan komen 22 soorten voor op de Rode Lijst. Eén soort valt in de categorie Ernstig bedreigd (Woudaap) en twee soorten vallen in de categorie Bedreigd (Zomertaling en Grote Karekiet). Tien vallen er in de categorie Kwetsbaar (Roerdomp, Slobeend, Bontbekplevier, Wulp, Visdief, Koekoek, Wielewaal, Snor, Grote Lijster en Nachtegaal) en elf soorten vallen in de categorie Gevoelig (Zeearend, Tureluur, Matkop, Boerenzwaluw, Spotvogel, Grauwe Vliegenvanger, Gele Kwikstaart, Graspieper en Kneu).

De Kokmeeuw was de talrijkste soort (848 territoria), gevolgd door Kleine Karekiet (275), Meerkoet (117) en Rietgors (89).

 

Uit de vergelijking met eerdere jaren valt voornamelijk de Grote Karekiet op, waarbij het relatieve belang van het onderzoeksgebied voor de Nederlandse populatie is toegenomen. Dit is een zorgenkindje, omdat de instandhoudingsdoelstelling van 40 broedparen in het Zwarte Meer niet wordt behaald. Om het tij te keren is er de laatste jaren fors geïnvesteerd in herstel van het rietmoeras en vooral de buitenste waterrietzone. Eén van de oorzaken is geconstateerde vraat door herbivore watervogels (Grauwe Gans en vermoedelijk ook Meerkoet) van de jonge waterrietvegetaties aan de buitenste waterrietgordels. Hiervoor zijn langs de Zwarte Hoek rasters geplaatst in het vroege voorjaar van 2019, zodat het jonge waterriet weer kan uitlopen en geschikt kan worden als broedplaats voor de Grote Karekiet.

Veel moerasvogels doen het goed in het onderzochte gebied, zoals de Roerdomp, Baardman en Snor. Zeer verheugend was de vestiging van een paar Woudaapjes in een veenkolk in de Groote Buitenlanden.

 

Van de rest van het Zwarte Meer is een aparte rapportage verschenen.