RapportVogeltellingen rond met vogelgriep besmette pluimveebedrijven in 2020/2021

Vanaf 23 oktober 2020 stelde de minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV) een ophokplicht in voor alle bedrijven die commercieel pluimvee hielden. Dit gebeurde na de vondst van enkele dode Knobbelzwanen bij Kockengen in Utrecht, waarvan na een test bij twee kadavers vogelgriep werd vastgesteld. Het ging om het hoogpathogene vogelgriepvirus (HPAI) van het subtype H5N8 (www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/vogelgriep/nieuws/2020/10/22/landelijke-ophokplicht-voor-commercieel-gehouden-pluimvee).

Al snel volgden meer vondsten van zieke en dode wilde vogels met HPAI, waaronder opvallend veel Brandganzen in Noord-Nederland. Tevens werd tussen eind oktober 2020 en eind mei 2021 HPAI vastgesteld op 13 pluimveebedrijven (waaronder één kleinschalig bedrijf), evenals bij enkele hobbydierhouders. Bij 10 van deze bedrijven werden nadien door Sovon Vogelonderzoek Nederland vogeltellingen verricht om meer zicht te krijgen op de aanwezige wilde vogels in de omgeving van het pluimveebedrijf. Indirect contact van pluimvee met wilde vogels wordt immers gezien als een mogelijke besmettingsbron. Andere aspecten, zoals betrekking hebbende op de bedrijfsvoering van deze pluimveebedrijven, zijn door Universiteit Utrecht en andere organisaties onderzocht. Pas op 6 juli 2021 werd de, nog niet eerder zo langdurig geldende, landelijke ophokplicht volledig ingetrokken (https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/vogelgriep/nieuws/2021/07/05/ophokplicht-in-nederland-ingetrokken).

In dit rapport worden de resultaten van de vogeltellingen rond HPAI-besmette pluimveebedrijven beschreven. Deze rapportage beoogt bij te dragen aan de beantwoording van de vraag welke rol wilde vogels kunnen spelen bij de verspreiding en insleep van HPAI bij pluimveebedrijven.